Czasami pojawia się nagle, kiedy indziej narasta stopniowo. Ból pleców może mieć wiele przyczyn, jednak niezależnie od źródła potrafi skutecznie utrudnić codzienne funkcjonowanie – wpływa na sen, pracę i aktywność w czasie wolnym. Sprawdź, jak poradzić sobie z nim na własną rękę. Kiedy ból pleców wymaga konsultacji z lekarzem?
Skąd się bierze ból pleców?
Ból pleców możemy podzielić na ostry, który dokucza maksymalnie do 12. tygodni, oraz przewlekły, utrzymujący się dłużej niż 3 miesiące. Może obejmować różne odcinki kręgosłupa: szyjny, piersiowy, krzyżowy lub lędźwiowy. Jego lokalizacja oraz charakter (np. kłujący, ciągnący, promieniujący) dostarczają cennych wskazówek co do potencjalnego źródła problemu.
W większości przypadków dolegliwości bólowe wynikają z łagodnych przyczyn, np. przeciążenia mięśni, niewłaściwej postawy ciała czy siedzącego trybu życia. Mogą również pojawić się jako skutek poważniejszych problemów, takich jak:
- urazy,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa,
- rwa kulszowa,
- stres i napięcia emocjonalne wpływające na napięcie mięśniowe.
Kiedy ból pleców wymaga wizyty u lekarza?
Nie każdy ból pleców oznacza chorobę, ale są objawy, których nie wolno ignorować. Wybierz się do specjalisty, jeśli zauważysz u siebie następujące symptomy:
- mrowienie lub drętwienie kończyn,
- osłabienie siły mięśniowej,
- objawy ogólne, takie jak gorączka, nieuzasadniona utrata masy ciała,
- ból promieniujący do kończyn,
- brak poprawy mimo odpoczynku i zastosowania leków bez recepty[1].
Jak złagodzić ból pleców?
W przypadku łagodnych dolegliwości, które nie wskazują na poważne schorzenie, możesz wykorzystać domowe sposoby łagodzenia bólu. Przede wszystkim unikaj długotrwałego unieruchomienia po urazach czy chorobach – zbyt długi odpoczynek w łóżku może nasilić objawy. Zamiast tego zaleca się umiarkowaną aktywność, np. spacery, rozciąganie czy delikatne ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców i brzucha. Pomocne mogą być także:
- ciepłe okłady, które rozluźniają napięte mięśnie,
- zimne kompresy, stosowane w przypadku stanu zapalnego lub świeżego urazu,
- ergonomiczne zmiany w miejscu pracy – np. ustawienie monitora na wysokości oczu, odpowiednie krzesło, regularne przerwy,
- masaż i techniki relaksacyjne, które zmniejszają napięcie mięśniowe związane ze stresem.
W łagodzeniu bólu możesz również sięgnąć po lek przeciwbólowy i przeciwzapalny bez recepty, czyli tzw. NLPZ. Przykładem takiego preparatu jest deksketoprofen, który hamuje aktywność enzymów cyklooksygenaz. Uczestniczą one w produkcji prostaglandyn, czyli związków odpowiedzialnych za stan zapalny, ból czy obrzęk – zahamowanie ich syntezy przyczynia się do złagodzenia tych dolegliwości.
Deksketoprofen stosowany jest w leczeniu bólu o nasileniu niewielkim do umiarkowanego. Cechuje go niskie ryzyko działań niepożądanych, dzięki czemu mogą go przyjmować nawet osoby o wrażliwym przewodzie pokarmowym. Co więcej, deksketoprofen wpływa na przewodnictwo nerwowe, dzięki czemu może zapobiegać przekształceniu bólu ostrego w przewlekły[2].
Wiele przypadków bólu pleców można wyleczyć w domu, jednak niektóre objawy wymagają konsultacji lekarskiej. Oprócz wspomnianych wcześniej sygnałów alarmowych wybierz się do specjalisty także wtedy, gdy dolegliwości utrzymują się przez dłuższy czas lub często nawracają. Specjalista zleci dodatkowe badania (np. rentgen, rezonans magnetyczny) czy konsultację neurologiczną, które pozwolą ustalić dokładną przyczynę bólu.
[1] Tuszyński P. K. (red.), Ból z perspektywy farmaceuty, Wydawnictwo Farmaceutyczne, Kraków 2019.
[2] Malec-Milewska M., Leczenie bólu zapalnego w gabinecie lekarza rodzinnego, Lekarz POZ 2018, 5:375-381.